Trong bối cảnh toàn cầu hóa ngày càng mở rộng, thế hệ trẻ không chỉ học để phục vụ nhu cầu trong nước mà còn phải sẵn sàng bước vào một môi trường cạnh tranh mang tính quốc tế. Vì vậy, “công dân toàn cầu” không còn là một khái niệm xa vời mà đã trở thành mục tiêu phát triển thiết yếu của mỗi học sinh trong thế kỷ 21.
Vậy công dân toàn cầu là gì? Làm thế nào để trở thành một công dân Việt Nam toàn cầu trong tương lai?
Khái niệm công dân toàn cầu là gì?
Không có một định nghĩa cụ thể và chính xác cho một công dân toàn cầu. Tuy nhiên, chân dung của một công dân toàn cầu sẽ hội tụ những yếu tố: Khả năng sống, học tập, làm việc và thích nghi trong một môi trường không biên giới, với tư duy rộng mở, hiểu biết sâu về thế giới và ý thức trách nhiệm đối với các vấn đề chung của nhân loại.
Họ không chỉ am hiểu văn hóa quốc gia mình mà còn tôn trọng sự đa dạng văn hóa của các cộng đồng khác, biết cách giao tiếp hiệu quả trong bối cảnh quốc tế và chủ động kết nối để tạo ra giá trị mang tính toàn cầu.
Mọi công dân toàn cầu đều hoạt động trên lý trí, mang sự tích cực đến cộng đồng toàn cầu và góp phần giải quyết các vấn đề vượt ra ngoài biên giới quốc gia.
Làm thế nào để trở thành một công dân toàn cầu?
Nếu hướng đến mục tiêu trở thành những công dân toàn cầu trong tương lai, bạn nên rèn luyện cho mình những kỹ năng sau đây:
Tinh thần trách nhiệm
Theo Giáo sư Phan Văn Trường: “Công dân toàn cầu không phải là bằng cấp, mà là thái độ, là phong cách, là làm cho con người trở nên tự tin, tự trọng hơn, tử tế, biết phụng sự, sống trách nhiệm với mọi người xung quanh.” Thật vậy, một công dân toàn cầu thực sự không phải là người chỉ nghĩ đến lợi ích cá nhân, mà còn là người nhận ra được trách nhiệm của mình đối với các vấn đề cộng đồng toàn cầu và làm thúc đẩy sự phát triển tích cực trên thế giới. Vì thế, tinh thần trách nhiệm trở thành một kỹ năng toàn cầu quan trọng.
Trình độ ngoại ngữ và kỹ năng giao tiếp đa phương tiện
Không thể phủ nhận việc thành thạo các ngôn ngữ như tiếng Anh, Pháp, Trung… là yếu tố then chốt giúp công dân toàn cầu tham gia vào các cơ hội học hỏi và làm việc hiệu quả hơn với những người từ các nền văn hoá khác nhau. Việc sở hữu năng lực ngôn ngữ vững vàng cũng mở ra khả năng tiếp cận tri thức quốc tế một cách trực tiếp, không bị hạn chế bởi rào cản dịch thuật, từ đó tăng tốc quá trình thích nghi và hội nhập trong môi trường toàn cầu cạnh tranh.
Ngoài ra, trong thời đại số hoá, kỹ năng giao tiếp đa phương tiện ngày càng trở nên thiết yếu. Các công cụ truyền thông như email, mạng xã hội, họp trực tuyến giúp kết nối và chia sẻ nhanh chóng, hiệu quả, góp phần tạo nên mối quan hệ bền vững. Khi kết hợp với khả năng sử dụng ngoại ngữ tốt, những nền tảng này càng phát huy sức mạnh, giúp công dân toàn cầu truyền đạt thông điệp rõ ràng, thuyết phục và xây dựng hình ảnh chuyên nghiệp trên phạm vi quốc tế.
Nền tảng kiến thức vững vàng
Nền tảng kiến thức vững vàng là một kỹ năng công dân toàn cầu quan trọng. Điều này bao gồm cả các chuẩn mực xã hội, văn hoá, phong tục truyền thống, cùng sự hiểu biết về bối cảnh lịch sử và chính trị. Nắm rõ những khác biệt và điểm giao thoa giữa các quốc gia, mỗi cá nhân sẽ dễ dàng thích ứng, tôn trọng sự đa dạng và đưa ra những quyết định phù hợp trong môi trường hội nhập.
Khi có cho mình nền tảng kiến thức vững vàng và tầm nhìn bao quát về thế giới, công dân toàn cầu mới có thể nhận thức rõ các thách thức và cơ hội trong thời đại mới, từ đó góp phần tạo nên cộng đồng phát triển bền vững. Kiến thức sâu rộng cũng giúp mỗi người đánh giá thông tin một cách tỉnh táo, giảm nguy cơ bị dẫn dắt bởi định kiến hay thông tin sai lệch. Đây chính là yếu tố then chốt để xây dựng tư duy độc lập và trách nhiệm xã hội.
Khả năng thích ứng linh hoạt
Trở thành công dân toàn cầu đồng nghĩa với việc bạn sẽ ngày càng tương tác với nhiều người từ nhiều nền văn hoá, xã hội khác nhau. Sự thích ứng linh hoạt và tôn trọng khác biệt là yếu tố quan trọng giúp bạn có thể giao tiếp hiệu quả hơn với cộng đồng, cùng với đó là tạo nên mối quan hệ và sự hiểu biết sâu sắc hơn về thế giới.
Hơn nữa, trong thời đại không ngừng thay đổi, khủng hoảng chính trị, kinh tế suy thoái hay thảm họa thiên nhiên đều có thể xảy ra ở bất cứ lúc nào. Điều này đòi hỏi một công dân toàn cầu có được kỹ năng thích ứng linh hoạt để kịp thời đưa ra các giải pháp cho các thách thức phức tạp.
Nam Úc Scotch AGS – nơi nuôi dưỡng những công dân Việt Nam toàn cầu
Tại Trường Nam Úc Scotch AGS, phẩm chất công dân toàn cầu được tích hợp trong toàn bộ chương trình từ học thuật đến chương trình phát triển nhân cách. Với phương pháp dạy hiện đại cùng đội ngũ giáo viên giàu kinh nghiệm, chương trình đào tạo giúp học sinh rèn luyện các năng lực cốt lõi, từ đó biết hoàn thiện bản thân và biết cách nhìn nhận thế giới đa chiều.
Song song, hệ thống hoạt động ngoại khóa đa dạng như doanh nghiệp mini, tranh biện, STEM, nghệ thuật, lịch sử và địa lý giúp rèn luyện kỹ năng giao tiếp, hợp tác, lãnh đạo và thích ứng, những nền tảng tiên quyết của công dân toàn cầu. Đặc biệt, Trường Nam Úc Scotch AGS bồi dưỡng tinh thần quốc tế nhưng vẫn giữ gìn bản sắc Việt, khuyến khích học sinh tự hào văn hóa dân tộc và phát triển toàn diện, sẵn sàng bước ra thế giới với nền tảng vững chắc.
Kết luận
Công dân toàn cầu không chỉ là người có cơ hội làm việc quốc tế, mà còn là người sống có trách nhiệm, thấu hiểu và trân trọng sự đa dạng của nhân loại. Khi từng kỹ năng được rèn luyện mỗi ngày, chúng ta không chỉ mở rộng cánh cửa bước ra thế giới, mà còn góp phần tạo nên một cộng đồng văn minh và bền vững hơn. Hành trình ấy có thể bắt đầu từ những thay đổi rất nhỏ, nhưng chính những bước đi ấy sẽ định hình tương lai mà chúng ta mong muốn.
